สักสิบปีก่อน สมัยเว็บบอร์ดคอมพิวเตอร์เมืองไทยเริ่มมีพวกม็อดเดอร์ นักจัดสเป็ก ไปจนถึงบรรดาเซียนกูรูเกิดใหม่ มาคุยกันมากขึ้น จะมีประโยคหนึ่งเวลาคนถามเรื่องอัพเกรดชิ้นส่วนหรือประกอบคอมพิวเตอร์ ที่ฮิตมากคือ
“ใส่ไปก็คอขวด”
และล่าสุดก็จากกระทู้คำถามของคุณ Aphisit Phuangmalai ที่คุยกันในกระทู้การ์ดจอ RTX3000 ว่ากังวลว่าไปอัพไปจะคอขวดไหม ก็เป็นปัญหาจากกูรูเหล่านี้เช่นกัน
ซึ่งแอดแมวน่ะเคยอยู่หลายวง เราก็แบบ อัลไลย์ของพวกคุณ (วะ) ครับ คอขวดที่แท้จริงของคอมทั่วไปต้องแก้ด้วยการใช้ SSD ว้อยๆๆ ที่เหลือ CPU+การ์ดจอ อัพแรมให้พอไม่ขึ้น 100% ก็จบ! งบมีเท่าไหร่ก็ดูเอาว่าจะซื้ออะไรเป็นหลัก ประมวลผลงานหนักเปิด VM ก็ CPU+RAM เล่นเกมก็ CPU+VGA หรือถ้ามั่นใจว่าเกมมันโหลด Core น้อยๆ แต่หนักการ์ดจอ ก็ทุ่มลง VGA
เออ นั่นคือหลักการ มีแค่นี้จริงๆ ครับ คอขวดไม่สำคัญเท่ากระเป๋าแฟ่บ ถถถ แต่พอหลังๆ คนเริ่มหลักการเยอะ เอาเว็บคำนวณคอขวดมาแล้วก็ Panic กัน ว่าฉันจะไล่อัพตัวนี้ก่อนตัวนั้นไม่ได้นะ ตัวนั้นมันขวด ตัวนี้ต้องอัพก่อน สุดท้าย คิดไปคิดมา อัพคอมแม่มทั้งชุดเลย ถถถ….
“การตลาดมากอ่ะ”
เอาจริงๆ ถ้าคุณไม่เดือดร้อน การเปลี่ยนชิ้นส่วนทุกครั้งเวลาซีรีส์ใหม่ออก มันทำให้คุณไปไกลได้มากสุดละครับ แต่ก็เปลืองตังค์มากกว่าพวกประกอบคอม 5 ปี เปลี่ยนทีแบบแอดแมวเยอะ ดังนั้น หลักการง่ายๆ คือ มองซ้ายมองขวาก่อน ตั้งสติแล้วหายใจลึกๆ เรามีปัจจัยให้คุณนึก 4 เรื่อง ก่อนที่จะตัดสินใจอัพคอมนะ
1. ตั้งสติก่อนสตาร์ท เพราะ Reviewer/Modder และ Benchmarker ส่วนใหญ่เขามีสปอนเซอร์
เขาสามารถเซ็ตคอมแรงที่สุดแห่งยุคได้โดยที่อาจจะไม่ต้องใช้คอมพิวเตอร์ที่เป็นงบประมาณตัวเองเลยสักบาท มันจะเอาที่ไหนมาคอขวดครับ? มันต้องสร้าง Demand ให้คนไปตัวไฮเอนด์ที่ได้ Margin ส่วนใหญ่สูงกว่าโดยธรรมชาติอยู่แล้ว แต่ตัวคุณเอง Basement Settings จริงๆ คุณต้องการอะไรกันแน่กับคอมเครื่องหนึ่ง ต้องไปกรี๊ดตามเขาไหมว่าแค่ถ้าลดจาก (สมมติ) i9-12900 เหลือ i5-12400 แล้วเฟรมเรตต่างกันครึ่งๆ ในเมื่อเขาเทสต์ที่ความละเอียดเท่าไหร่ อะไรยังไง แล้วคุณได้ใช้หรือเปล่า
ลองหันไปดูที่สำคัญเลยคือ “จอคอมพิวเตอร์ที่บ้าน” ถ้ายังใช้ FHD อยู่ คุณจำเป็นต้องใช้ Hardware ระดับนั้นจริงไหม หรือกลางค่อนสูงทั่วไปที่ทำให้คอมเซ็ตหนึ่งจบ 30-40K ก็ทำได้ทุกอย่างเช่นกัน ในเมื่อคุณไม่ได้เล่นเกมส์เพื่อเป็นตัวแข่งขัน มันก็เหลือเฟือนะกับ Hardware กลางๆ อยากได้จอใหญ่เหรอ? 27″ นั่งระยะห่าง 2-3 ฟุต นี่ก็เต็มตามากแล้วครับ คุณใช้ 2K+ ขึ้นไปหรือเปล่ายังล่ะ แล้วจำเป็นต้องใช้ Native Resolution ไหม นั่นคือเรื่องจำเป็น
2. ไล่ลำดับคอขวดที่สำคัญจริงๆ ของคอมพิวเตอร์ชุดหนึ่งของคุณก่อน
SSD ต้องมาก่อนลำดับแรก ยุคไหนแล้ว โหลดฉากช้าไม่ทันกิน อัพเดตวินโดวส์ทีทานข้าวกลับมาก็ยังไม่เสร็จ อันนี้ใช้ไม่ได้ ต่อไป RAM+CPU+VGA หลักๆ มันมีแค่สามชิ้นนี้แหละ
RAM ยืนพื้นขั้นต่ำ ต่อให้งบจำกัดเท่าไหร่ ถ้าคุณใช้ Windows 10 บอกเลยว่ายืนพื้น 8 ก่อนนะครับ กับ FHD Gaming และถ้า 16 ได้ยิ่งดี ส่วนจะไปมากกว่านี้ หยุดก่อนประสก! ถามตัวเองว่าต้องใช้มากกว่านั้นจริงหรือเปล่า คุณเล่นเกมแล้วใช้ Multitasking ในการทำอะไรอย่างอื่นด้วยไหม เช่น เป็น Caster, Live Reviewer หรือยังไง ถ้าไม่ เดี๋ยวก่อน ตัดงบไปทำอย่างอื่นได้อีก และในยุคที่แรมถูกลงประมาณนึงแล้ว DDR4 3200 ยืนพื้นก็พอ!
CPU คำถามคือคอขวดจริงหรือไม่ เกมส์นั้นๆ มักจะมีคนดู CPU Load แล้วอาจจะเห็นชัดแหละ บางเกมมันไม่ได้ใช้ Multicore มาก เพียงแต่รุ่นล่างๆ Core Performance อาจจะน้อยหน่อย บางทีเกิน 4/8 ขึ้นไป “ถ้าคุณเล่นเกมจอเดียว” มันแทบไม่เห็นผลต่างละนะ นั่นก็คืออาจจะเป็นคอขวดที่น้อยมากเพียงแต่มันไม่สามารถเผื่อไปทำอย่างอื่นได้
คำถามคือ แล้ว CPU เกิน 6C/12T มันยังจะคอขวดอีกหรือเปล่า คำตอบแอดคือ ขั้นต่ำยุคนี้ประกอบคอมเล่นเกม “เผื่อ” คุณกดได้ราวๆ นี้ เช่น i5-12400/Ryzen 5 5600X ถือว่าไม่แย่แล้วครับ Performance-per-Core ดีกว่าแต่ก่อนมาก และอุปกรณ์รอบข้างก็อัพเกรดมาไกลเนาะ ถ้าจะเอามากกว่านี้ คือคุณต้องเอาไปเผื่อรีด Performance สุดๆ สำหรับ 2K/4K Gaming โน่นล่ะ ของดีมันดีกว่าอยู่แล้ว แต่ถ้างบคุณจำกัด เท CPU ราวๆ ไม่เกินหมื่นก็พอแล้ว จริงๆ ครับ
ส่วน VGA สมัยคริปโตดันการ์ดจอแพง ตอนนั้นแอดจะไม่เขียนอะไรเลย แต่ยุคนี้เหรอ อืมมม พอเขียนได้ ดังนั้นคือในคอมปกติบ้านๆ การ์ดจอควรจะราวๆ 40% ของราคาคอมทั้งเซ็ต งบ 30K ได้ซัก 12K คือ RTX3060 เป็นต้น ส่วน 40K ก็ไปอยู่แถวๆ 3060Ti/3070/3070Ti ณ จุดนี้ ไม่ได้น่าเกลียดนะ
อันนี้ยกตัวอย่าง Config ที่พอจะบริหารจัดการในงบที่คนทั่วไปทำได้ และพอที่จะรัน 2K FPS/Racing ได้แบบไม่ระคายตาเกินไป มันคอขวดแน่นอนถ้าคุณเอาไปเทียบกับ i9/Ryzen 9/RTX4090 อะไรแบบนั้น แต่มันไม่ได้แย่
3. แล้วถ้าอัพเป็นชิ้นจากคอมเก่าล่ะ?
คำตอบแอดคือ: ไล่กลับไปดูข้างบนครับ ถ้า SSD ไม่มี หามาใส่ก่อน แนะนำ NVMe ขั้นต่ำคือ SN550 เป็นต้นไป อย่าช้ากว่านั้น ส่วน CPU/VGA/RAM ให้ดูแบบนี้
- RAM ถ้ายังไม่พร้อมเปลี่ยนบอร์ดกับอัพ CPU “อัพขนาด” ขึ้นมาก่อน ถ้า 8 GB แล้วเราเคย Monitor ว่ามันไม่พอ ไป 16 เป็นงบที่จ่ายแล้วค่อนข้างจบ
- VGA ให้หันไปมอง PSU ก่อน ว่าเราดันได้สุดแค่ไหน แล้วไปไล่ดูตามเว็บเบนช์มาร์กครับ ว่ากินโหลดสูงสุด 100% มันกินเท่าไหร่ กะให้ไม่เกิน 80% ของ Max. Load 12V นับจากรางเดียวของ PSU ที่ใช้ ตัวนั้นคือสุดกราฟที่เราสามารถอัพได้ แล้วมาเลือกกันอีกที
- CPU จะอัพไม่อัพ 99% ถ้าคอมคุณอายุ 3 ปี ขึ้น ส่วนมากคือต้องเปลี่ยนบอร์ด (และอาจจะ RAM) ด้วย มีกรณีเดียวคือพวกมนุษย์ AM4 ที่ CPU ยังดึงขึ้น Ryzen 5 5600X ขึ้นไป ถ้าบอร์ดรับไหว ตัวจ่ายไฟไม่น่าเกลียด แล้วของเดิมอืดจัด คุณสามารถลงมหาเทพ Ryzen 7 5800X3D ได้ คอขวดจะหายไปแบบมหาศาลจริงๆ
4. งบประมาณ ทั้งค่าไฟและค่าอัพเกรด มีจริงๆ เท่าไหร่
ถ้าสุดท้ายคุณรู้แล้วว่าคุณไม่ได้ไปพวก High-End PC ที่ต้องเล่น 4K FPS ลื่นๆ นะ คนจำนวนมากที่มีความสุขกับการเล่นเกมพวก FHD/2K ซึ่งทำให้ Hardware Requirement บน Graphic Settings สวยงามเท่ากัน ลดไปเกินครึ่งหรือเกินค่อนได้ง่ายๆ
และอุปกรณ์ยิ่งแรง เกือบๆ 100% ล่ะครับที่จะกินไฟโหดขึ้นตามสเต็ป เอาง่ายๆ เกิน RTX3060Ti พาวเวอร์จะต้องเริ่มไปตัวไฮโซละนะ บวกไปบวกมา อ้าว UPS เอาไม่อยู่อีก เวรกรรมของแมว และค่าไฟก็สูงเป็นเงาตามตัวเช่นกัน
นั่นคือสาเหตุที่แอดแมวยังคงไม่ไปเกินการ์ดจอ Mid Range แต่ซีพียูต้องระดับรองทอปตลอดเวลา ก็เพราะเรื่อง Components ทั้งหมดอยู่ในระดับที่จ่ายไหว อัพเกรดทีไม่สร้างบ้าน นั่นเอง (ก่อนหน้าที่จะขยับมาสายคอมทำงาน Quadro เต็มตัว แอดแมวก็ใช้แค่ Ryzen 5+RX570 บนจอ 2K ปรับไม่สุดแค่นั้นเองครับ)
เท่านั้นล่ะครับ อย่าไปแคร์คำคน ตังค์อยู่ในกระเป๋าเรา อัพแล้วขวดวันนี้ การ์ดจอเทพแล้ว CPU จะมาดันเพิ่มเจนหน้า ไม่มีใครว่าผิดกติกา สวัสดีฮะ
แอด(พ่อ)แมว
16 ตุลาคม 2565